Categorieën
Woordbaak

Waar komt ‘zo gek als een deur’ vandaan?

De populaire uitdrukking zo gek als een deur betekent ‘stapelgek’. Wat is er nu zo gek aan een deur? Het antwoord luidt: niets.

Het Nederlandse woord deur is een typisch voorbeeld van een erfwoord, een woord dat al sinds mensenheugenis voorkomt in de taal. Het woord betekent volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) ‘Door draaien of schuiven beweegbaar verticaal deel, dat toegang geeft tot een gebouw, vertrek, voertuig, kast, meubelstuk enz.’ of specifieker ‘deur die toegang verschaft tot een woning of woonvertrek’. Waarom zou iemand die knettergek is, vergeleken worden met een deur?

Stapelgek

In de populaire uitdrukking zo gek als een deur voor ‘stapelgek’ is deur van oorsprong een ander woord, namelijk een zelfstandig naamwoord dat ‘dwaas, zot, gek’ betekent. Dat oude woord leeft nu nog voort in een aantal vergelijkingen. Het komt niet alleen voor in zo gek (of zot) als een deur, maar ook in zo dronken als een deur ‘stomdronken’ en een figuur slaan als een deur ‘volkomen voor gek staan’.