Categorieën
Woordbaak

Hoe is het woord ’tulp’ ontstaan?

“Bedankt voor die bloemen”. Inmiddels weten we wie deze legendarische woorden dit jaar zal uitspreken tijdens het Urbi et Orbi. Nederlandse bloemen zijn een begrip in de wereld, en dan met name de tulp. Maar die tulp is niet zo Nederlands als we denken …

De tulp is afkomstig uit Turkije. De Turkse naam voor de bloem was tulipan, een afleiding van het oudere tülbend-lâle. Letterlijk betekent dat ’tulbandbloem’, vanwege de vergelijking met een Turkse tulband. Toen een Vlaamse diplomaat de bloem in de 16e eeuw in Nederland introduceerde, vatte men tulipan op als meervoudsvorm. Daaruit ontstond het nieuwe enkelvoud tulip.

Onbeschaafde bloem

De i uit tulip verdween uiteindelijk in de 17e eeuw omdat het onbeschaafd Nederlands zou zijn. In het Nederlands wordt vaak tussen twee medeklinkers een stomme e ingevoegd (svarabhaktivocaal) om de uitspraak makkelijker te maken: melluk, elluf, arrum. De i in tulip werd al snel als die spreektalige klank opgevat. De i werd daardoor uit de schrijftaal geschrapt en sindsdien kennen we het woord tulp.